In ons kerkblad “Op é Hichte” wordt iedere maand ook een column op genomen. Hieronder de column van maart 2023 geschreven door Michel Viersen.

Lang geleden alweer volgde ik colleges cultuurfilosofie in het kader van m’n opleiding tot leraar maatschappijleer. Net uit de schoolbankjes van de middelbare school, groen als gras en nauwelijks nog wat van de wereld gezien te hebben, ging er een wereld voor mij open. Cultuur was toch schouwburg en boeken? Maar wat bleek? Cultuur was alles wat tussen de mens en de natuur in stond. Van tandenborstel tot spijkerbroek, van het gebruik van toiletpapier tot het lezen van de krant. Zo ook de mobiele telefoon.

De mens is namelijk van nature onaf. Vanaf het moment dat hij geboren wordt heeft hij hulp van anderen en met name van hulpmiddelen nodig om zich staande te kunnen houden in een voor hem vijandig gezinde wereld. Dieren hebben dat niet. Zij zijn van hun geboorte af aan aangepast aan hun natuurlijke leefomgeving wat hun overlevingskansen behoorlijk vergroot. De mens moet zich maar met kunst en vliegwerk staande zien te houden.

Daarin is de mens zeer succesvol gebleken. Zo langzamerhand heeft hij een indrukwekkend arsenaal aan ‘werktuigen’ ontwikkeld om de natuur zijn wil op te leggen en gezien de aard van de mens zal dat blijven doorgaan. Omdat er een noodzaak toe is en omdat het domweg kan.

Neem bijvoorbeeld de mobiele telefoon. Die bestaat al enige tijd. Zo kan ik me herinneren dat ergens begin jaren ’90 van de vorige eeuw de GSM z’n intrede deed. Maar toen Apple in 2007 kwam met de eerste smartphone, was het hek van de dam. In no time had bijna iedereen in Nederland zo’n telefoon in zijn of haar bezit. Was het niet een iPhone, dan wel een Samsung of een ander merk.

Om dit zogeheten mobieltje is veel te doen. Zo is er momenteel een discussie losgebarsten of deze dingen in het middelbaar onderwijs misschien verboden moeten worden. Net als in Frankrijk. Leerlingen kunnen zich niet meer concentreren, zijn niet meer bij de les en hun leerprestaties gaan zienderogen achteruit. Het CDA en de PVV hebben in de Tweede Kamer de minister van Onderwijs Wiersma middels een motie opgeroepen om hierover met scholen serieus in gesprek te gaan.

Een gotspe! Als ik beelden zie van een debat in de Tweede Kamer, dan zie ik Kamerleden (en overigens ook ministers en staatssecretarissen) in de bankjes zitten die van alles en nog wat aan het doen zijn met hun mobiele telefoon. Zijn zij eigenlijk wel geconcentreerd bij de les?

Maar afgezien daarvan, een jaar of dertig geleden werd er steen en been geklaagd dat kinderen te veel televisie keken en beïnvloed zouden worden door al het geweld en andere kwalijke zaken die ze te zien kregen. Wie heeft het daar nog over vandaag de dag?

Mobieltjes op school (of waar dan ook) verbieden is als vooruitgang verbieden. En vooruitgang komt nou eenmaal met allerlei – en soms minder leuke – bijverschijnselen die niet bedoeld en voorzien waren. Zo zit cultuur in elkaar. Cultuur is altijd aan verandering onderhevig. Het cultureel conservatisme van CDA en PVV verandert daar niets aan.